Cá lịch long hay Cá chình thiên long, hay đơn giản là Lươn ruy băng (Rhinomuraena quaesita) là một loài cá đặc biệt với hình dáng thú vị và màu sắc bắt mắt. Loài cá này có một vòng đời độc đáo với ba giai đoạn màu sắc khác nhau, chúng được tìm thấy trong các khu vực rạn san hô của Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Xem thêm:
Mục Lục
Mô tả
Cá lịch long có hình dáng giống một con rồng trong thần thoại của Trung Quốc. Sở hữu thân hình dài, dẹp, vây lưng cao, khiến loài cá này trở nên nổi bật. Đặc biệt, cá lịch long có lỗ mũi trước mở rộng đặc trưng, kèm một bộ hàm mở rộng, có thể nói là rất rộng. Màu sắc của cá lịch long thay đổi theo giai đoạn và giới tính, từ đen tới xanh lam và vàng.
Những con cá đực trưởng thành có màu lam với chiều dài thân từ 65 – 94 cm, trong khi những có cá cái màu vàng thì to lớn hơn với chiều dài thân lên đến 130 cm.
Phân bố
Lươn ruy băng phân bố rộng rãi trong Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, từ Đông Phi đến miền nam Nhật Bản, Úc và Polynesia thuộc Pháp. Chúng thường sống trong các đầm phá và rạn san hô ở độ sâu khoảng 60 mét. Đặc biệt, lươn ruy băng được tìm thấy phổ biến trong vùng biển Indonesia, nơi chúng có thể được quan sát khi đầu và thân trước nhô ra từ các kẽ hở trong môi trường sống cát và đá vụn.
Hành vi
Cá lịch long, giống như nhiều loài cá lịch khác, đôi khi chúng được cho là giận dữ hay hung hăng, vì miệng của chúng thường mở rộng sẵn sàng để tấn công. Tuy nhiên, thực tế là cá lịch chỉ đơn thuần làm như vậy chỉ để thở, điều này giúp chúng lưu thông nước bên trong mang.
Trong môi trường tự nhiên, các con cá lịch long thường vùi mình trong cát hoặc ẩn trong đá hay rạn san hô. Chúng đưa đầu ra để tìm kiếm tôm và cá.
Theo một số ý kiến, nếu hai con các lịch long đực ở cùng nhau, một trong số chúng sẽ thay đổi giới tính để tồn tại và sinh sản.
Chế độ ăn uống
Cá lịch long là loài ăn thịt, chế độ ăn của chúng bao gồm chủ yếu là các loài giáp xác và cá nhỏ. Chúng thích sống trong bóng tối và thường săn mồi vào ban đêm. Cá lịch long sử dụng lỗ mũi trước của mình để thu hút con mồi cũng như cảm nhận những rung động trong nước, giúp chúng săn mồi và tự vệ.
Sinh sản
Cá lịch long được cho là loài lưỡng tính nguyên sinh, tức là tất cả cá cái đều có nguồn gốc từ cá đực đã thay đổi giới tính. Nói cách khác, tất cả cá lịch long được sinh ra là con đực, và sau đó một số chúng phát triển các cơ quan giống cái sau khi đến tuổi trưởng thành.
Cá lịch long đực và cái gặp nhau chỉ để giao phối. Chúng giao phối khi nước trở nên ấm nhất. Cá cái đẻ trứng hình chiếc lá và sẽ chết trong vòng một tháng. Những quả trứng tiếp tục trôi nổi trong đại dương trong khoảng 8 tuần trước khi nở.
Hiện trạng bảo tồn
Mặc dù loài cá này thường không sống lâu hơn 1 tháng trong môi trường nuôi nhốt nhưng chúng vẫn bị săn bắt để phục vụ cho thị trường cá cảnh. Tuy nhiên, điều này không ảnh hưởng nhiều và chúng vẫn khá phổ biến, trong tự nhiên cá lịch long được xem là loài không bị đe dọa.
Tuổi thọ
Trong môi trường sống tự nhiên, cá lịch long có thể sống đến 20 năm.
Sự thật thú vị viề loài cá lịch long
- Mặc dù có nhiều người nuôi chúng trong bể cá cảnh, nhưng có vẻ bể cá không phải là môi trường phát triển tốt của chúng, điều này khiến chúng ngừng biếng và cuối cùng chết đi, chúng có xu hướng muốn trốn thoát khỏi môi trường sống nuôi nhốt này.
- Cá lịch long là loài lươn moray duy nhất được biết đến có khả năng lưỡng tính, nghĩa là chúng có khả năng tự thay đổi giới tính.
- Với màu sắc khác nhau qua từng giai đoạn, trước đây, cá non, cá đực và cá cái đã từng được xem các loài khác nhau.
- Cá lịch long được biết đến là những sinh vật nhút nhát và không tấn công bất kỳ ai cho đến khi bị đe dọa.
- Ngoại hình của cá lịch long có những điểm tương đồng với rồng, một sinh vật thần thoại trong văn hóa Trung Quốc.
Tài liệu tham khảo:
