Cá Piranha, hay còn được gọi với những cái tên khác như “cá răng đao”, “cá cọp”. Chúng là một loài cá sinh sống theo bầy đàn, và được coi là loài “thủy quái hung dữ” nguy hiểm nhất vùng Amazon ở Nam Mỹ.
Xem thêm:
Loài cá này thường được biết đến với hàm răng sắc khoẻ, cùng những cú rỉa cực mạnh, và sở thích ăn thịt.
Mô tả
Cá piranha bao gồm nhiều chi khác nhau với những đặc điểm bề ngoài cũng khác nhau. Cá piranha có màu sắc khá đa dạng, tuỳ vào từng loài, chúng có thể là màu vàng, xám, hơi xanh, hơi đỏ cho tới đen, và chiều dài cơ thể trung bình khoảng từ 15 – 26 cm.
Điểm đặc trưng của Piranha là sở hữu những chiếc răng hình tam giác, sắc như dao cạo. Răng lớn ở hàm dưới, răng nhỏ ở hàm trên, khi miệng đóng lại, răng ở hai hàm chồng khít lại với nhau giống như cơ cấu răng cưa của một cái bẫy. Không chỉ sở hữu hàm răng sắc nhọn, Piranha còn có thính giác khá nhạy. Điều này giúp chúng xác định vị trí của con mồi ngay cả trong dòng nước đục.
Tuy cơ thể có kích thước không lớn, nhưng cơ hàm của cá Piranha đen lại rất khỏe. Và một con cá Piranha đen có thể thực hiện những cú táp có lực lớn hơn gấp 30 lần trọng lượng cơ thể chúng.
Với bộ răng sắc nhọn này cá piranha có thể cắn đứt cả kim loại. Và sẽ không lấy gì làm ngạc nhiên khi một đàn cá Piranha có thể xé tan một con bò chỉ trong vòng từ 10 – 15 phút, còn với kích cỡ con người chắc chỉ tầm vài phút.
Cá piranha có thể dễ dàng được nhận biết với những đặc điểm như, thân hình tam giác, răng sắc như dao cạo: răng lớn ở hàm dưới và răng nhỏ ở hàm trên. Tất cả các loài piranha đều có thân hình mạnh mẽ, cao, dày nhưng hẹp theo bề ngang với viền lưng chạy từ đầu cho đến vây lưng, và viền bụng chạy dọc theo mặt bụng. Đuôi to, mạnh mẽ và thân phủ đầy vảy nhỏ, thân hình dẹp giúp chúng bơi rất nhanh và linh hoạt.
Lối sống săn mồi của chúng được thể hiện ở cặp mắt to và lỗ mũi to để gia tăng dòng nước chảy vào. Chúng đánh hơi rất tốt: trong môi trường tự nhiên của chúng, tức những con sông bùn lầy ở Nam Mỹ, ngay ở những vùng nước tối vì bị thực vật nổi che phủ thì đánh hơi vẫn là phương thức săn mồi chính của chúng.
Tập tính
Thông thường, cá piranha quây quần với nhau dưới nước, tuy nhiên vào những thời khắc quyết định kẻ đầu đàn sẽ xuất hiện và thể hiện quyền lực của nó. Khi phát hiện con mồi nó là kẻ sẽ ăn đầu tiên, hoặc sẽ chiếm và bảo vệ một vị trí tốt nhất khi thưởng thức con mồi. Sự xuất hiện của bất kỳ “thuộc cấp” nào ở đó, đều được chỉnh đốn ngay lập tức bằng biểu hiện hung dữ, đuổi đi hay thậm chí là cắn bị thương.
Không phải là tất cả nhưng một vài chi cá piranha, khi sống trong các nhóm thiếu đi sự tin cậy lẫn nhau và thường phải sống trong cảnh sợ hãi. chúng luôn có khả năng gây ra những vết thương nghiêm trọng hay thậm chí giết lẫn nhau. Để sống sót, một cá thể luôn phải nhận biết đâu là vị trí của những con khác, tính khí của chúng và chúng có thể làm gì kế tiếp. Việc thiếu cảnh giác khiến chúng sẽ phải trả giá rất đắt.
Cá Piranha ăn gì?
Vào mùa khô khi lượng nước và thức ăn suy giảm, mật độ cá piranha bị dồn lại khiến chúng trở nên đông đúc, lúc này khi cơn đói hoành hành chúng có thể giết chết các thành viên trong đàn và ăn thịt lẫn nhau.
Thức ăn chính của chúng là các loài cá, côn trùng, động vật giáp xác, các loài chim vô tình rơi xuống nước, và đôi khi chúng còn tấn công cả các loài động vật có vú. Nói chung là bất kỳ thứ gì lôi cuốn sự chú ý của bầy cá đói khát mà không kịp thoát ra khỏi nước. Và khi mà mồi động vật trở nên hiếm hoi, cá piranha thậm chí còn ăn cả trái cây, vỏ và hạt, điều này cho thấy chúng biết cách thích nghi với hoàn cảnh.
Việc xác định giới tính của cá piranha, hầu như không thể thực hiện được, vì không có dấu hiệu khác biệt bề ngoài nào về giới tính. Nói chung, cách duy nhất để xác định giới tính của cá piranha là quan sát chúng khi sinh sản.
Cá Piranha có thật sự nguy hiểm?
Thực chất, cá piranha không tàn bạo như lời đồn thổi. Chúng chỉ tỏ ra tức giận khi bị quấy nhiễu, và phản ứng lại với âm thanh phát ra khi đồng loại bắt đầu tấn công con mồi. Piranha không phải là loài ăn thịt 100%, cũng có giai đoạn trong đời chúng ăn thực vật. Nhưng chúng sẽ trở nên hung tợn khi bị bỏ đói trong nhiều ngày.
Tuy nhiên, dù sao thì bạn cũng cần phải cẩn thận với chúng. Hầu như các vụ tấn công của Piranha thường tăng vào mùa khô, khi thức ăn trở nên khan hiếm và mực nước suy giảm, làm cho mật độ loài cá ăn thịt này ở trong nước tăng lên.
Các vụ tấn công gây chết người khá hiếm, chủ yếu là các vụ cắn vào các phần đầu chi như ngón tay hoặc ngón chân. Khi con người xuống nước dùng tay vẫy nước , các tiếng động có xu hướng làm cho loài cá này chú ý hơn, vì lẽ mà trẻ em thường bị tấn công nhiều hơn.
Sinh sản
Mùa sinh sản đến, khi mà mức độ hung dữ đạt đến đỉnh điểm. Cá piranha bị hấp dẫn bởi cử động đạp nước hay di chuyển của thú bị bệnh. Một khi chúng bắt đầu tấn công con mồi, những con piranha khác sẽ tham gia rất nhanh, chúng lao vào nơi phát ra chuyển động của nạn nhân, máu, tiếng động và sự hỗn loạn gây ra bởi những con piranha điên cuồng đang ăn mồi khác.
Không phải hành vi sinh sản ở tất cả các loài cá piranha đều đã được biết hết, mà chỉ có vài loài được quan sát không đầy đủ ngoài tự nhiên. Khi cặp cá sẵn sàng đẻ trứng, chúng chiếm một lãnh thổ riêng và đuổi tất cả cá khác đi. Màu cá trở nên sẫm lại, hành vi trở nên rất hung dữ. Trong lãnh thổ của mình, cặp cá xây tổ dưới đáy, chúng dọn sạch cây thuỷ sinh và đá… bằng cách quẫy lắc đuôi đẩy rác ra xa tổ. Khi tổ đã sẵn sàng, cá đực kè cá cái vào phía trên tổ. Cá cái đẻ trứng ở đó và cá đực nhanh chóng thụ tinh cho trứng.
Sau khi sinh sản, cá đực canh tổ và đuổi tất cả cá khác tiến lại gần. Đôi khi cá cái bỏ đi nhưng cũng đôi khi nó ở lại giúp canh tổ. Trứng thụ tinh có màu vàng sẽ nở sau 2-3 ngày. Noãn hoàng cung cấp dinh dưỡng cho cá bột trong vài ngày đầu tiên. Vài ngày sau chúng bắt đầu bơi lội tự do.
Cá piranha con rất háu ăn, chúng tăng trưởng rất nhanh Tốc độ tăng trưởng vẫn cao cho đến khi cá đạt từ 12 đến 15 cm, khi đó cá đạt từ 12 đến 14 tháng tuổi. Từ đây chúng bắt đầu tăng trưởng chậm lại chỉ còn khoảng 2.4 cm mỗi năm. Chúng sẽ trở nên thành thục sinh sản khi đạt từ 18 đến 24 tháng tuổi. Và tất cả chúng đều giống như nhau như đúc.
Tuổi thọ
Tuổi thọ chung của loài cá piranha khoảng 10 năm, nhưng một số ít có thể sống lên đến 20 năm.
