Facebook
Pinterest
Cắt hỏa mai (Accipiter nisus), là một loài chim săn mồi thuộc họ chim ưng. Chúng khá phổ biến ở các khu vực châu Á.
Xem thêm:
Mô tả
Chim trống trưởng thành có bộ lông phần trên màu xám xanh còn phần dưới có màu cam dạng vảy. Chim mái và các chim chưa trưởng thành có màu nâu phần phía trên, và các vảy màu xám đen bên dưới. Chim mái thường sẽ lớn hơn chim trống khoảng 25% và có những trường hợp cân nặng gấp đôi chim trống.
Với bộ lông và cơ thể như vậy giúp cho loài chim này có thể dễ dàng tiếp cận các loài chim nhỏ khác mà không bị nghi ngờ.
Chim trống có chiều dài cơ thể giao động từ 29 đến 34cm, sải cánh dài từ 59-64cm và cân nặng từ 110-196g, và trong mùa sinh sản, chim trống thường sẽ gầy đi vì phải chia sẽ nguồn thức ăn cho cả tổ chim. Trong khi chim mái có chiều dài từ 35-41cm, sải cánh từ 67-80cm và cân nặng giao động từ 185-342g.
Môi trường sống
Cắt hoả mai là loài chim săn mồi nhỏ với đôi cánh ngắn và cái đuôi dài, cả cánh và đuôi đều được thích nghi cao để di chuyển qua các khu vực cây cối rậm rạp. Cũng vì vậy mà loài chim này có thể được tìm thấy ở gần như là bất kỳ môi trường sống nào ngoài tự nhiên, kể cả những đô thị và khu vực gần nhà dân.
Săn mồi
Nó săn mồi trên các loài chim bao gồm, chim sẻ, bồ câu, hoét và loài sáo đá. Tuy nhiên chúng cũng săn cả những con chim có cân nặng lên tới 500g hoặc thậm chí là nặng hơn nhiều. Ngoài các con mồi là chim trưởng thành, cắt hoa mai còn bắt cả những chú chim non đang nằm trong tổ. Nó còn ăn cả chuột, dơi và côn trùng nhưng rất hiếm.
Chiến thuật của cắt hoả mai là đứng yên ở một nơi và chờ đợi con mồi đến gần, khi con mồi nằm trong tầm ngắm, nó bất ngờ bay vụt ra, rất nhanh và thấp. Một cuộc rược đuổi có thể xảy ra, và ngay sau khi bắt kịp con mồi nó sử dụng đôi chân dài có các móng vuốt chắc khoẻ tóm gọn con mồi, con mồi sau khi bị tóm sẽ có rất ít cơ hội trốn thoát.
Tuy nhiên một vài trường hợp may mắn, khi dùng mỏ mổ mạnh vào đầu cắt hoả mai, làm nó buộc phải buông bỏ con mồi.
Đôi chân dài kèm theo các ngón chân đặc thù giúp chúng bắt và giữ con mồi một cách hiệu quả nhất. Sau khi đã giữ con mồi nằm yên dưới đôi chân nó bắt đầu sử dụng đến cái mỏ nhỏ, vặt lông con mồi cho đến chết. Đối với những con mồi to hơn, cắt hoả mai dùng chân giữ chặt con mồi, xoè cánh để giữ thăng bằng, và rồi mới dùng mỏ tấn công vào phần ngực trước.
Sau những cuộc săn mồi, chiến trường còn lại sẽ là một đám lông chim vương vãi.
Khi săn mồi trên các bãi cỏ, gần khu vực kiếm ăn của loài giẻ cùi, nó thường bị loài ác là trêu chọc, đôi khi chúng còn đe doạ đến bữa ăn mà chim cắt vừa bắt được. Cắt hoa mai cũng thường xuyên xuất hiện tại các khu vực nước, nơi đây nó có thể uống hoặc tắm thoả thích, và rồi bay lên các cành cây phơi lông cho khô.
Sinh sản
Cắt hoả mai sinh sản trong các khu rừng, với tổ được làm trên các cành cây cao, và gần với thân cây chính, tổ có chiều dài lên đến 60cm. Vật liệu chủ yếu là các cành cây. Chim mẹ sẽ đẻ khoảng 4 hoặc 5 quả trướng màu xanh nhạt có đốm nâu. Thời gian ấp kéo dài khoảng 33 ngày, chim non khi mới nở được phủ một lớp lông thưa màu trắng, nhưng lớp lông thưa này sẽ sớm phủ kín cơ thể ngay sau đó.
Cả hai chim bố và mẹ cùng nhau chăm sóc con non. Sau khoảng từ 24 đến 28 ngày, chim non đủ cánh và bắt đầu rời tổ.
Trước đây sau thế chiến thứ hai con người đã sử dụng thuốc hoá học tẩm vào hạt giống trước khi gieo trồng, làm cho hàng triệu con chim bị chết hoặc ảnh hưởng khá nặng, với những quả trứng có vỏ mỏng được đẻ ra và sẽ vỡ ngay trong những ngày ấp, điều này đã làm loài chim cắt không bắt được mồi và thuyên giảm đáng kể. Nhưng rất may sau đó hoá chất bị cấm, và các loài chim phục hồi nhanh chóng.
Hiện trạng bảo tồn
Cắt hoả mai thường có các hành vi săn bắt các loài chim được con người nuôi, nên chúng thường bị người dân giết hại. Hiện nay cắt hoả mai được xem là loài có ít mối quan tâm nhất.
Tuổi thọ
Tuổi thọ cao nhất được ghi nhận của loài Cắt hoả mai lên đến 20 năm.
