Chim ác là Á Âu, hay còn gọi với cái tên khác như bồ các, ác xắc, hỉ thước (Pica pica). Chúng là loài chim định cư ở các khu vực Châu Âu, một phần lớn ở châu Á và ở Châu Phi.
Xem thêm:
- Ác Là Cánh Xanh Và Trận Chiến Dũng Mãnh Với Rắn Độc Bảo Vệ Chim Non
- Loài Chim Hung Dữ Bách Thanh Bụi Đầu Xám
Mô tả
Chim ác là Á Âu có chiều dài khoảng 40 – 51 cm, sải cánh là 52 – 62 cm, chim trống có trọng lượng cơ thể là 210 – 272 g, còn chim mái nặng khoảng từ 182 – 214 g, cổ và ngực là một màu đen bóng với ánh lục và tím kim loại, trong khi bụng và vai là màu trắng.
Hai cánh có màu đen được làm bóng lên nhờ màu xanh lục sẫm hay tía. Các lông cánh có các tơ bên trong màu trắng, điều này lộ rõ khi nó dang cánh ra. Phần đuôi xoè rộng dần cùng một màu đen, lốm đốm xanh lục – vàng đồng hay các màu ngũ sắc khác. cả chân và mỏ đều màu đen.
Chim non trông tương tự như chim trưởng thành, nhưng chưa có độ bóng trên bộ lông màu đen than. Chim ác là Á Âu trống sẽ lớn hơn chim mái một chút. Đuôi của chúng có dạng xoè dần, tiếng kêu khàn khàn và to.
Tập tính
Đây là những điểm nhận dạng riêng biệt của chúng mà không thể nhầm lẫn với các loài khác. Ở các khu vực nông thôn thưa thớt cây cối, nó thường gây ra sự chú ý của nhiều người, vì chúng thường bay theo nhóm, từ 1 đến 3 cá thể hoặc có thể sẽ nhiều hơn, cùng với sự chuyển động nhanh, chúng bay nối tiếp nhau rồi kêu ríu rít, tạo ra âm thanh khá ồn ào. Khi chúng vừa đậu xuống đất thì ngay lập tức cái đuôi được dựng ngược lên để không bị quét xuống đất.
Tuy nhiên, chim ác là Á Âu rất ít khi xuất hiện ở nông thôn vì bị xua đuổi, còn tại các khu vực cận kề thành thị thì chúng khá phổ biến. Trong thực tế khi không bị làm phiền thì nó có xu hướng tranh thủ tới gần các khu vực có con người để kiếm thức ăn thay vì lảng tránh.
Ngoài ra, nó còn tụ tập thành nhóm gồm 2 hay nhiều con để khiêu khích mèo, nghĩa là chúng thực hiện các cuộc tấn công giả vờ lên con vật, có lẽ đây là một phản ứng chung để chống lại mèo như là một kẻ săn mồi và trộm trứng.
Khi tìm kiếm thức ăn nó có thể bước đi từng bước một, nhưng khi chúng nhìn thấy thức ăn hay vật thể đặc biệt nào đó thì nó sẽ nhảy nhót nhanh đến nơi có thức ăn với các cánh hơi dang rộng ra. Loài chim này được biết đến là rất ưa thích và tỏ ra tò mò với các vật thể sáng màu, và cũng chính hành vi này của nó cũng là nguồn gốc của vở opera “chim ác là ăn cắp”
Mùa đông, Chim ác là Á Âu sống thành bầy lớn số lượng cá thể trong đàn có thể lên đến 200 con, rồi chúng đi lang thang, kiếm ăn rồi tụ tập lại để đậu và ngủ qua đêm, trong thời gian đầu năm chúng cũng tụ tập thành bầy đàn lớn để tìm bạn đời, khoảng thời gian này còn được gọi là cuộc hội nghị hôn nhân.
Ngoài ra, ác là Á Âu còn xua đuổi và hạ gục những con chim nhỏ khác, khi nó đang bay, hành vi này chỉ thấy ở loài chim săn mồi.
Ác là, là loài chim có vùng lãnh thổ và chúng sẽ sinh sống trong lãnh thổ đó quanh năm, các cặp ác là Á Âu kết đôi với nhau, theo chế độ một vợ một chồng và sống cùng nhau đến suốt cuộc đời, nhưng nếu một trong hai con chết, con còn lại sẽ tìm kiếm bạn đời khác cho mình.
Loài chim này sẽ trở nên vô cùng nguy hiểm nếu như có bất kỳ con người nào dám xâm phạm vào vùng lãnh thổ của chúng. Mặt và đầu là mục tiêu tấn công của chúng.
Nhiều người đã gặp tai nạn chết người, khi đi bộ hay xe đạp do bị những con Ác Là tấn công bằng móng vuốt hoặc chiếc mỏ nhọn hoắt. Tuy nhiên, chúng cũng có lòng vị tha mà lòng vị tha thường sẽ chỉ xuất hiện ở loài linh trưởng và con người. Bằng chứng là loài chim này tỏ rõ thái độ quan tâm đến các thành viên khác trong đàn.
Một thử nghiệm đã được thực hiện bởi các nhà khoa học để hiểu rõ lòng vị tha này của chúng bằng cách, Họ thiết kế một lồng cho chim ác là Á Âu với những điều kiện là nếu một con chim ngồi lên giàn thì những con chim khác mới có thể có được thức ăn.
Để con chim ác là đang ngồi trên giàn có được thức ăn thì nó phải bay khỏi giàn, nhưng khi đó những thành viên khác trong đàn lại bị tước mất thức ăn. Kết quả theo dõi đàn chim đã khiến các nhà nghiên cứu kinh ngạc. Mỗi thành viên trong đàn chim đều thường xuyên ngồi trên giàn để những con khác có thể được ăn.
Điều này cho ta thấy một kết luận rằng chim ác là Á Âu hiểu được những điều kiện đặt ra cho chúng. Nếu đường tới thức ăn bị ngăn cản thì lập tức một con trong đàn nhảy lên giàn ngay để nuôi những con khác. Những hành động như vậy có thể cho thấy rằng chim ác là biết quan tâm đến các thành viên trong đoàn của mình. Chúng có thể giúp đỡ nhau một cách vô tư.
Ngoài ra, Chim ác là Á Âu cũng biết bày tỏ sự thương tiếc đối với đồng loại đã chết và tổ chức một buổi lễ tương tự như đám tang. Tập tính này cũng từng được ghi nhận ở loài khỉ đột, voi và cá heo. Tuy nhiên, cách thức vĩnh biệt bạn quá cố ở chim ác là là độc nhất.
Khi phát hiện xác chết của đồng loại, chúng mổ vào để đảm bảo rằng nó đã chết thật. Sau đó, chúng tìm cỏ để đặt trên xác và đứng lặng yên gần bạn quá cố trong một lúc rồi mới bay đi.
Ngoài ra còn một số ghi nhận khác về loài chim này là chúng có thể nhận ra chính mình khi nó đứng ở trước gương.
Chim ác là Á Âu ăn gì?
Chim ác là Á Âu là động vật ăn tạp, thức ăn của nó trong mùa đông bao gồm ngũ cốc, quả mọng, hạt và trái cây, mùa xuân là trứng, chim non và động vật gặm nhấm, mùa hè chúng ăn các loài côn trùng. Chim ác là thường bị xếp vào loài vật gây hại do nó thường phá hỏng vườn tược và đồng áng khi nó tìm kiếm thức ăn.
Sinh sản
Việc giao phối diễn ra vào mùa xuân, để phô trương tán tỉnh, các chim trống sẽ nâng lên và hạ xuống rất nhanh các lông đầu của chúng, còn cái đuôi thì dựng dứng, xoè và khép lại, cách làm này giống như một cánh quạt, kèm theo đó là những tiếng hó được phát ra với âm thanh mềm mại, các cuộc bay ngắn và săn đuổi cũng là một phần của việc ve vãn tán tỉnh nhau.
Các cây cao sẽ được chim ác là chọn làm nơi lót tổ, tổ được gắn chắc chắn vào các chạc cây trung tâm và ở phía trên cao, khung tổ được làm từ các que củi và gắn kết với đất sét kèm theo các vật liệu khác như các rễ mịn, phía trên của tổ là các cành đầy gai, được gắn hờ một cách lỏng lẻo tạo thành vòm, chỉ chừa một lối vào được che đậy khá kỹ. khi lá bắt đầu rụng các tổ này lộ ra trông khá rõ, tổ cũng thường được làm ở các bụi rậm hoặc hàng rào.
Chim mái sẽ đẻ từ 5-8 trứng nhỏ, đôi khi cũng có trường hợp lên đến 10 trứng, trứng có màu lục – lam kèm theo các đốm xám hoặc nâu. Trứng thường sẽ được đẻ vào khoảng tháng tư và chỉ một lứa được nuôi nấng trừ khi có sự cố xảy ra với lứa trứng đó.
Trong văn hoá dân gian, ác là gắn liền với điều bất hạnh và sự phiền muộn. Điều này có thể là do xu hướng đã được biết khá rõ của nó trong việc trộm cắp các vật thể sáng bóng, cũng như cái tiếng kêu khàn khàn ríu rít của nó, ở một số nơi trên thế giới khi một con chim ác là đậu trên cửa sổ thì điều đó có nghĩa là nó đang báo cho gia đình biết sắp có người chết.
Tuy nhiên, tại Trung Quốc chim ác là lại được xem là loài chim của sự may mắn, loài chim của điềm lành.
Tài liệu tham khảo:
