Brown-headed cowbird ( Molothrus ater ) – Tạm dịch: “Chim bò đầu nâu“, đây là một loài chim sinh sản ký sinh nổi tiếng của vùng ôn đới đến cận nhiệt đới ở Bắc Mỹ.
Xem thêm:
Mô tả
Chim bò đầu nâu trống trưởng thành có màu đen óng ánh toàn thân chỉ trừ màu nâu ở phần đầu. Chim mái có bộ lông màu xám xỉn nhạt hơn phía dưới bụng. Kích thước chiều dài cơ thể khoảng từ 16 đến 22cm, sải cánh trung bình khoảng 36cm và trọng lượng giao động từ 30 đến 60g. Chim mái thông thường sẽ nhỏ hơn chim trống một chút.
Chim bò đầu nâu có vẻ thích nghi với hầu hết các loại môi trường sống, từ các đồng cỏ cho đến rìa rừng và cả những cánh đồng nông nghiệp. Chúng kiếm ăn theo bầy đàn hoặc theo từng cặp, đôi khi cùng với các loài chim khác trên mặt đất. Thức ăn chủ yếu bao gồm côn trùng và hạt.
Sinh sản
Mùa sinh sản thường bắt đầu vào tháng 4 và kết thúc vào tháng 7 hàng năm, loài chim này cũng giống như chim tu hú, nó không làm tổ mà đi tìm những cái tổ có dạng hình chén, sau đó lợi dụng chim bố mẹ ra ngoài nó nhanh chóng chui vào đẻ một quả trứng của nó, rồi mổ một quả trứng khác của chim chủ nhà và tha đi.
Ước tính nó có thể đẻ ký sinh vào tổ của khoảng 220 loài chim nhỏ khác, kể cả các loài chim săn mồi. Và trong một mùa một con chim cowbird có thể đẻ lên đến 36 quả trứng.
Các chim vật chủ đôi khi nhận thấy sự khác biệt của những quả trứng bị ký sinh, nhưng tuỳ theo từng loài sẽ có những cách giải quyết khác nhau. Một số thì bỏ tổ, một số loại bỏ quả trứng khác loài ra ngoài và không ấp quả trứng đó, một số thì chấp nhận ấp và nuôi quả trứng đó.
Một điều rất đặt biệt đã được phát hiện ở loài chim cowbird nữa là, sau khi đẻ quả trứng của mình vào một tổ chim bất kỳ, nó bắt đầu quan sát và theo dõi, nếu chim vật chủ hất bỏ quả trứng ký sinh ra khỏi tổ, thì ngay lập tức cả chim mẹ và tổ chim đó phải nhận lấy hậu quả, đây còn gọi là hành vi trả đũa hay “hành vi mafia” trong thế giới loài chim.
Cả 2 vợ chồng nhà Chim bò đầu nâu sẽ đuổi đánh chim mẹ đang ấp ra khỏi tổ, rồi phá nát tổ chim đó, buộc những con chim vật chủ phải làm lại tổ khác rồi đẻ một lứa trứng mới. Lúc này chim mẹ cowbird lại tiếp tục ký sinh trứng của nó vào và bắt buộc chim vật chủ phải nuôi con cho mình.
Tuy nhiên trong một số trường hợp vì là chế độ ăn uống khác nhau, nên khi Chim bò đầu nâu non nở phải ăn những thức ăn mà cơ thể không tự hấp thu được, kết quả là chúng không thể tiếp tục sống.
Tuy khi mới nở chúng sống trong một gia đình của những loài chim khác nhau, nhưng khi trưởng thành chúng vẫn có thể tự tìm thấy giống nòi của mình và sống chung với chúng thành bầy đàn.
Một thực tế cho thấy rằng khi loài chim cowbird nở ra trong bất kỳ một tổ chim khác loài nào, thì mức độ bị ăn thịt bởi các loài săn mồi trở nên rất cao, có thể là do tiếng kêu gào của Chim bò đầu nâu non đòi bố mẹ cho ăn khá lớn, cũng có thể hiểu rằng, nếu một tổ chim dễ bị loài khác tìm thấy và ký sinh thì các loài săn mồi cũng sẽ dễ dàng tìm thấy.
Con người đã có một thời không ưa nổi hành vi của chim cowbird nên đã can thiệp vào những quả trứng ký sinh, và kết quả là càng tệ hại hơn, khi chim bố mẹ vật chủ là kẻ phải lãnh đủ hậu quả.
Hiện trạng bảo tồn
Chim bò đầu nâu không bị đe dọa toàn cầu, chúng sinh sống phổ biến và phong phú tại một số khu vực. Vào cuối thế kỷ 20, ước tính số lượng cá thể trên toàn cầu từ 20.000.000 – 40.000.000 con.
Tuổi thọ
Tuổi thọ trung bình của loài chim này khoảng 15 năm.
Tài liệu tham khảo:
