Trước đây chúng ta đã từng nghe câu chuyện về loài tu hú đẻ nhờ, với hành vi tu hú mẹ ăn trứng chim chủ nhà rồi đẻ 1 quả trứng của nó vào tổ, sau này chính đứa con ngoại tộc này sẽ làm nên những chuyện không tưởng – Chim chích sậy lớn (Acrocephalus arundinaceus).
Xem thêm:
Hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về loài chim bị hại này, để xem chúng là loài chim gì và tại sao khi thấy tu hú hất trứng và con ruột của mình rơi khỏi tổ lại vẫn tiếp tục mớm mồi cho tu hú con ăn.
Mô tả
Chim chích sậy lớn (có tên khoa học là acrocephalus arundinaceus) là mọt dạng sẻ, kích cỡ trung bình và nó cũng là loài chim chích lớn nhất ở châu âu. Loài chim này sinh sản trên khắp châu âu và châu á, chúng cũng di chuyển sang châu phi và những khu vực cận Sahara vào mùa đông, mùa sinh sản của chúng gần như gắn liền với đầm lầy và những cây lau sậy, bụi rậm ruộng lúa và rừng rậm trong suốt mùa đông.
Chim chích sậy lớn là loài chim chích lớn kích thước chiều dài cơ thể khoảng từ 16-21cm, chiều dài sải cánh từ 25-30cm, và trọng lượng từ 22-38g, phía trên lưng là màu nâu hoặc nâu xám, còn dưới bụng có màu trắng, cả chim trống và chim mái đều giống nhau.
Chim chích sậy lớn ăn gì?
Chim chích sậy lớn là loài chim sinh sống theo vùng lãnh thổ chúng tập trung thành một nhóm lớn trong các vườn lau sậy và loại bỏ các loài chim khác ra khỏi vùng lãnh thổ, thức ăn chủ yếu là sâu bướm, nó cũng ăn nòng nọc, côn trùng bao gồm chuồn chuồn, bọ cánh cứng, nhện, cá nhỏ và ếch nhỏ.
Chim chích sậy lớn có thể nói là nghe được nhiều hơn là thấy vì chúng có giọng hót khá to hót nhiều, nhưng nếu quan sát sẽ thấy chúng đang đậu trên các thân cây lau sậy thẳng đứng, và thực hiện các chuyến bay ngắn trên mặt nước.
Sinh sản
Vào mùa sinh sản chim trống sẽ thực hiện các cuộc gọi dài để thu hút chim mái, và cuộc gọi này sẽ chấm dứt cho đến khi có một con chim mái xuất hiện. tổ có hình dạng chén sâu trong các lùm cây sậy dày đặc, nguyên liệu làm tổ từ các sợi lá của cây lau sậy, cỏ và lông vũ.
Chim chích sậy lớn mái sẽ đẻ khoảng từ 3-6 quả trứng. Trong mùa sinh sản các chim trống thường sẽ đóng góp rất ít vào công việc chăm sóc chim non, công việc của nó là bảo vệ một vùng đất rộng lớn trong rừng lau sậy, nơi mà khả năng quan sát rất kém, điều đó đã cho phép chim trống “hai lòng”, nó bắt đầu lại các cuộc gọi và thu hút chim mái thứ 2, chim mái thứ 2 sẽ không nhận ra rằng chim trống này đã có vợ, và chấp nhận làm vợ rồi sinh con cho chim trống này.
Cứ như thế trong một mùa chim trống có thể có nhiều vợ, nhưng thỉnh thoảng chim trống vẫn phụ giúp chim mái trong việc mang thức ăn về cho chim non.
Cũng có thể vì lý do cảnh giới kém, hoặc mưu lược của chim tu hú cao hơn, nên một hoặc 2 quả trứng của chim chích đã bị tu hú mẹ ăn mất rồi đẻ quả trứng của tu hú vào, một số chim chích mẹ khi thấy có quả trứng lạ hoặc sẽ bỏ cả tổ hoặc sẽ hất quả trứng lạ đó ra ngoài nhưng những trường hợp này rất hiếm, đa số là không quan tâm và tiếp tục công việc bản năng của mình là ấp cho đến ngày trứng nở.
Khi trứng nở, như đã được biết tu hú con ngay từ khi chưa mở mắt đã bắt đầu hất những quả trứng nằm trong tổ rơi ra ngoài, việc làm này chỉ có thể là do bản năng của loài, không thể nói vì nó muốn cạnh tranh nguồn thức ăn được. Vì khi tu hú con nở, các quả trứng khác vẫn còn chưa kịp nở thì làm sao cạnh tranh nguồn thức ăn vời nó.
Có một số ý kiến rằng tại sao khi tu hú mẹ đẻ trứng, trong tổ đã có những quả trứng khác của chim chích rồi, có nghĩa trứng chim chích đẻ trước, vậy tại sao khi nở, chim tu hú con lại nở đầu tiên. để giải thích vấn đề này, có 2 lý do, thứ nhất chim tu hú mẹ có một khả năng là giữ trứng trong bụng của mình thêm 24 giờ rồi mới đẻ, thứ 2 thời gian nở của tu hú ngắn hơn so với thời gian nở của chim chích.
Thử đặt giả thuyết nếu tu hú là loài tự làm tổ cho riêng mình và đẻ những quả trứng của mình vào đó, thì với cái kiểu hất trứng từ khi còn chưa mở mắt này thì trong mỗi một mùa sinh sản chỉ có 1 con tu hú con ra đời đầu tiên và cũng là con duy nhất sống sót.
Lại nói về chim chích khi nó đã chấp nhận ấp trứng của tu hú điều đó có nghĩa nó đã không nhận ra sự có mặt của quả trứng lạ này, rồi đến khi nở, nó cũng chỉ làm công việc như 1 bản năng là chăm sóc chim non nở ra từ trong trứng do mình đẻ ra.
Ngay cả khi tu hú con hất rơi chim non ra khỏi tổ thì chim chích mẹ vẫn mặc nhiên mớm mồi cho tu hú con ăn mà không hề có sự can ngăn hay có ý định bảo vệ chim non của mình.
Điều này càng khẳng định các hành vi của chim mẹ làm từ khâu làm tổ, đẻ trứng, ấp trứng, cho đến khi chim non ra đời há miệng kêu đói đòi thức ăn và chim mẹ sẽ có trách nhiệm tìm kiếm thức ăn về cung cấp cho chúng, điều này giống như là mọi hành vi của chim mẹ đã được lập trình sẵn và nó không biết phải xử lý thế nào nếu có sự cố xảy ra.
Nhưng thử suy nghĩ lại nếu có một con chim khác loài hoặc 1 con rắn đến ăn trứng xem, sẽ thấy ngay phản ứng của chim bố mẹ, đó là xả thân bảo vệ tổ, quyết tâm đánh đuổi kẻ thù.
Tài liệu tham khảo:
