Chim nhiệt đới đuôi trắng (Phaethon lepturus) là loài chim nhỏ nhất của họ chim nhiệt đới. Được tìm thấy ở Đại Tây Dương, Tây Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Chúng là những con chim thanh lịch nổi tiếng với cái đuôi dài màu trắng mỏng manh duyên dáng.
Xem thêm:
- Chim nhiệt đới mỏ đỏ loài chim biển có chiều dài cơ thể lên đến 1 mét
- Chim điên bụng trắng đẻ hai trứng nhưng chỉ nuôi một con non duy nhất
Cơ thể chúng khá mảnh mai nhưng khoẻ khoắn thêm vào một đôi cánh dài, đầu thuôn mỏ nhọn, tất cả mang lại hiệu quả khí động học rất tốt trong khi bay trên biển.
Mô tả
Chim nhiệt đới đuôi trắng trưởng thành có bộ lông màu trắng tổng thể, phần trên của đôi cánh có đường chéo hình chữ V màu đen và ngoài rìa cánh cũng có thêm vệt đen. Phần đuôi khá ngắn thêm vào đó là 2 sợi lông dài mọc ra từ trung tâm của đuôi. Mỏ có màu vàng hoặc vàng cam với 2 sọc kẻ màu đen qua mắt, chân và bàn chân có màu xám đen. Cả hai giới tính đều giống nhau.
Kích thước chiều dài cơ thể chim khoảng từ 70-82cm, riêng cái đuôi đã dài khoảng từ 33 đến 45cm và trọng lượng khoảng từ 220-410g.
Tập tính
Chim nhiệt đới đuôi trắng có thể sinh sống trên biển trong những khoảng thời gian không xác định, chỉ biết rằng chúng có thể duy trì những chuyến bay dài, khi nghỉ ngơi trên biển chúng nổi trên mặt nước nhờ vào bộ lông hoàn toàn không thấm nước. Sau khi lấy lại sức nó sẽ sử dụng đôi cánh bay lên một cách mạnh mẽ.
Mặc dù hoàn toàn thích nghi tốt với việc bay lượn trên không, nhưng chúng lại tỏ ra yếu kém trên đất liền, bàn chân khá ngắn và yếu để có thể di chuyển dễ dàng như các loài chim khác, chúng gần như là bị hạn chế chuyển động trên mặt đất.
Ở khu vực sinh sản chúng thường im lặng nhưng sẽ la hét thật lớn nếu tổ bị đe doạ hay quấy rấy, cuộc gọi chủ yếu xảy ra khi nó đang bay và khá ồn ào, với các cuộc gọi lặp đi lặp lại, và khi chúng cho con non ăn cũng phát ra những âm thanh êm dịu.
Chim nhiệt đới đuôi trắng ăn gì?
Chim nhiệt đới đuôi trắng thường đi kiếm ăn một mình hoặc theo cặp, thức ăn chủ yếu là các loài cá biển nhỏ, loài cá bay, mực và cua. Nó bắt cá bằng cách nhắm mục tiêu từ trên không ở độ cao khoảng từ 15 đến 20m, sau đó lao xuống theo kiểu xoắn ốc, nhanh và theo phương thẳng đứng.
Trong nước loài chim này có thể di chuyển khá nhanh, khi đã tóm được con mồi nó giữ ở phần rìa của mỏ vì ở vị trí này có các gai ngược có thể giữ tốt cả những con cá da trơn.
Bị cướp thức ăn
Khi vừa bắt được con mồi chuẩn bị vỗ cánh bay lên quay về tổ cho con non của mình đang ngóng đợi thức ăn của bố mẹ, thì phía trên bất ngờ xuất hiện những con chim không tặc, những kẻ cướp cơ hội, có sức mạnh nhưng lại không tự đi kiếm ăn mà sử dụng sức mạnh đó để đi cướp thức ăn của những kẻ yếu hơn.
Bị mai phục sẵn chim nhiệt đới có lẽ sẽ không thể thoát nhưng nó vẫn dùng hết sức để cố gắng bay đi. Thật không may cho nó kẻ cướp có cơ thể lớn hơn, sải cánh dài hơn, sức khoẻ tốt hơn… tất cả đã giúp những kẻ cướp bắt kịp nó, rồi chúng cắn vào cánh đe doạ con chim tội nghiệp phải nhả thức ăn ra.
Khi không chịu nổi kẻ thua cuộc đành há miệng đánh rơi thức ăn, và kẻ cướp cứ thế bắt lấy con cá rồi bay đi, bỏ mặc con chim trắng hốt hoảng tội nghiệp lơ lửng giữa bầu trời.
Sinh sản
Trong mùa sinh sản, các cặp đôi thường tạo ra các chuyến bay rất đẹp, chúng bay song song nhau và thực hiện nhịp điệu đồng bộ, con chim bay ở phía trên quay đấu xuống hướng về con chim đang bay ở dưới hoặc thậm chí chúng còn chạm vào nhau và tạo ra các âm thanh khá ồn ào.
Chúng sinh sản trên các hòn đảo nhỏ, trên vách đá hoặc ở các ngã ba trên cây. Tổ được làm khá sơ sài, chim mẹ sẽ đẻ một quả trứng trứng duy nhất và chim bố mẹ sẽ lần lược thay phiên nhau ấp trong khoảng từ 40 đến 42 ngày, chim non khi nở được phủ kín bởi một lớp lông tơ mềm mại màu trắng.
Chim non được chăm sóc và cho ăn bằng thức ăn bán tiêu hoá. Sau khoảng 70 đến 85 ngày chim non sẽ bắt đầu thực hiện những chuyến bay đầu tiên, và sau khi có thể bay được nó trở nên hoàn toàn độc lập và di chuyển đến những khu vực khác để sinh sống, bắt đầu một tương lai mới nhiều thử thách.
Nó bảo vệ vùng lãnh thổ làm tổ rất mạnh mẽ, những kẻ xâm nhập bất hợp pháp hoặc các loài chim bản địa gần đó nếu đi vào vùng cấm thường sẽ nhận lấy nhiều thương tích ở đầu và cổ.
Tuy nhiên những lúc chim bố mẹ đi vắng để tìm thức ăn cho chim non, những kẻ cơ hội như chuột sẽ mò vào tổ và ăn thịt chim non, đôi khi con người cũng xuất hiện làm rối loạn khu vực sinh sản cũng đóng một vai trò quan trọng dẫn đến sự suy giảm của loài chim này.
Còn chim bố mẹ sẽ tiếp tục ở với nhau trong nhiều năm, chúng có thể tái sử dụng khu vực làm tổ nhiều lần bởi các vị trí làm tổ rất khan hiếm.
Tuổi thọ
Tuổi thọ trung bình của Chim nhiệt đới đuôi trắng khoảng 16 năm.
Tài liệu tham khảo: