Chim Toucan ( Ramphastos sulfuratus ), là một loài chim đầy màu sắc với cái mỏ vô cùng ấn tượng, ngoài ra tu căng cũng là loài chim quốc gia của Belize. Ngoài ra chúng còn được tìm thấy từ miền Nam Mexico đến Venezuela và Colombia.
Xem thêm:
- Chim hồng hoàng và hành vi bí ẩn làm tổ trong khoang cây bịt kín
- Hồng hoàng mũ cát và vấn nạn đe doạ tuyệt chủng cực kỳ nguy cấp
Mô tả
Tu căng là một con chim cỡ lớn với chiều dài cơ thể khoảng từ 42 – 55cm, cân nặng từ 380-500g. Bộ lông chủ yếu có màu đen, dưới cổ thường là màu vàng hoặc trắng, cộng thêm màu đỏ ở dưới ngực và một phần đầu của cái đuôi. Đôi chân ngắn khoẻ mạnh màu xanh.
Chúng sinh sống rải rác trên những tán cây của khu rừng nhiệt đới, ngoài ra chúng cũng sinh sống ở nơi có độ cao lên đến 1900m.
Tập tính
Trong rừng chim tu căng ít khi kiếm ăn một mình, chúng đi theo từng đàn nhỏ khoảng từ 6 đến 12 cá thể thông qua các khu rừng nhiệt đới và vùng đất thấp. Chuyến bay của chúng khá chậm chạp với khoảng cách bay thường là ngắn. Khi ở trên các cành cây, chúng di chuyển bằng cách nhảy từ cành này sang cành khác.
Chim tu căng sống chung với nhau theo nhóm và thường chia sẻ nơi sinh sống từ các lỗ hẹp trên cây, hiếm khi nhìn thấy chúng một mình. Các con chim trong một gia đình thường đấu với nhau bằng mỏ, và còn ném trái cây vào miệng của nhau giống như chúng đang chơi bóng vậy. Đôi khi chúng trở nên hung dữ với một số loài chim nhỏ khác.
Chim tu căng ăn gì?
Loài chim Tu căng có chế độ ăn uống khá đa dạng, hầu hết các loại trái cây dường như chiếm phần lớn khẩu phần ăn của chúng, ngoài ra chúng còn ăn cả côn trùng, các trứng chim nhỏ và thằn lằn. Khi ăn trái cây nó thường dùng mỏ để phân tích xem trái cây đó có ăn được không trước khi di chuyển loại quả đó vào miệng và nuốt trọn.
Cái mỏ đã dài tận 12-15cm và khá to trông có vẻ gồ ghề nhưng đầy màu sắc của nó đã chiếm gần bằng 1/3 chiều dài cơ thể. Trên thực tế cái mỏ kỳ quặc này được tạo thành như là một khối xương xốp, bên trong rỗng, bên ngoài được che phủ bởi lớp keratin, đây là một loại protein rất nhẹ và cứng.
Thông thường mỏ của Tu căng trống sẽ lớn hơn mỏ chim mái một chút. Cái mỏ ngoài công dụng dùng để ăn và hót, chim trống còn dùng chính cái mỏ này để thu hút các chim mái, mỏ càng lớn càng thể hiện sức mạnh.
Nó sử dụng cái to khoẻ này như một thứ vũ khí lợi hại để tự vệ trước kẻ thù. Ngoài những công dụng trên cái mỏ còn là bộ phận mà chim tucăng dùng để làm mát cơ thể giúp chúng hạ nhiệt vô cùng tốt trong những ngày nắng nóng.
Thế nhưng con người đã sử dụng gậy để tấn công làm cho hơn một nửa cái mỏ trên của một con tucăng bị gãy đôi. Rất có thể nó sẽ chết trong thời gian ngắn nếu không được cứu chữa.
Rất may mắn rằng chú chim tội nghiệp này đã được các nhân viên cứu trợ động vật giúp đỡ và làm cho nó một cái mỏ giả.
Trong tự nhiên những kẻ thù chính của chim toucan ngoài con người ra, còn có các loài chim săn mồi lớn, rắn, chồn và các con chim săn mồi khác nhắm vào trứng của chúng.
Sinh sản
Khi các con chim tu căng đạt đến độ tuổi thứ 3, đây là độ tuổi chúng có thể sinh sản. Chim toucan mái thường đẻ từ 1 đến 4 quả trứng màu trắng trong một khoang cây tự nhiên, hoặc tổ do các loài chim khác bỏ đi được tạo ra trong thân cây. Cả chim trống và mái sẽ cùng nhau ấp trứng trong khoảng từ 15-20 ngày.
Sau khi chim non nở cả 2 chim bố mẹ cùng nhau chăm sóc chim non. Các chim non sẽ ở trong tổ và nhận sự chăm sóc của chim bố mẹ trong khoảng từ 8 đến 9 tuần. Lúc này cái mỏ của chúng gần như phát triển đầy đủ và sẵn sàng rời tổ để có cuộc sống tự lập.
Hiện trạng bảo tồn
Mặc dù trước đây loài chim này không phải là loài nguy cấp, nhưng do mất môi trường sống, cộng thêm việc bị con người săn bắt phục vụ việc buôn bán vật nuôi bất hợp pháp, đã dẫn đến những mối đe doạ nghiêm trọng.
Tuổi thọ
Trong tự nhiên chim Tu căng có thời gian sống khoảng từ 15 đến 20 năm.