Vàng anh hay hoàng anh ( Oriolus oriolus ), là loài chim thuộc bộ sẻ, chúng được tìm thấy ở các vùng ôn đới của bắc bán cầu.
Xem thêm:
Phân bố
Mùa hè, chim vàng anh di cư đến châu Âu và Tây Á còn mùa đông chúng có mặt ở miền Trung và miền nam châu Phi. Phạm vi sinh sống rộng lớn cộng thêm số lượng ổn định, do đó chúng được xem là loài chim ít được quan tâm hơn các loài chim khác.

Ở Việt Nam hiện có bốn loài chim vàng anh: Vàng anh gáy đen, Vàng anh mỏ mảnh, Vàng anh đầu đen, Vàng anh đỏ, chúng tập trung nhiều nhất ở rừng miền Trung, miền Đông Nam bộ.
Môi trường sống
Chim vàng anh có thể sinh sống tại nhiều môi trường khác nhau. Ở tây Âu chúng thích những cánh rừng rộng mở và các khu đồn điền, các cánh rừng ven sông, vườn cây ăn trái… Còn ở Đông âu chúng có thể sinh sống tại các khu rừng liên tục mà không cần thay đổi vị trí nhiều.
Mô tả
Chim vàng anh trống nổi bật với bộ lông với 2 màu đen ở cánh và đuôi, phần còn lại của cơ thể có màu vàng, ngoài ra phía sau mắt còn có một vệt đen, mỏ màu đỏ sẫm và chân cò màu xám đen. Chim mái có bộ lông màu xanh lục. Chúng là loài chim nhút nhát và thậm chí cả chim trống và mái đều rất khó để nhìn thấy khi chúng ẩn mình trên cành cây có các lá vàng xanh.
Chúng có giọng hót khá hay và không dễ bị nhầm lẫn bởi các loài chim khác. Chúng thường có thói quen di cư về các vùng khác vào ban đêm, nhưng vào mùa xuân chúng có thể di chuyển vào ban ngày. Trong mùa di cư chúng thường ghé lại các khu đất trồng trọt để ăn trái cây, và cũng chính hành vi này vàng anh được người dân xem là loài sâu bệnh.
Chim vàng anh có kích thước chiều dài cơ thể khoảng từ 20 đến 30cm, sải cánh dài khoảng 46cm và cân nặng khoảng 68g. Chúng ăn chủ yếu là côn trùng và trái cây, nó sử dụng cái mỏ khoẻ mạnh để lấy côn trùng ra khỏi khe nứt của vỏ cây.

Sinh sản
Mùa sinh sản thường bắt đầu vào tháng 4 hàng năm. Lúc này các chim trống thường sẽ đến khu vực sinh sản trước chim mái vài ngày. Và chim vàng anh thường bắt đầu sinh sản ở tuổi thứ 2 hoặc thứ 3.
Tổ thường được làm với dạng treo tại các cành nhánh nhỏ nằm ngang trên cây. Tổ được làm bởi chim mái, nhưng chim trống đôi khi cũng đi thu thập vật liệu về giúp đỡ chim mái, tổ được cố định bằng các sợi thực vật dài khoảng 40cm, và bên trong được lót bằng cỏ và lông .
Chim mẹ sẽ đẻ một quả trứng vào sáng sớm mỗi ngày và sẽ đẻ từ 3 đến 5 trứng. Thời gian ấp trứng khoảng từ 16 đến 17 ngày và công việc này thường sẽ do chim trống đảm nhiệm. Sau khi nở chim non sẽ được chim mẹ ấp ủ còn chim trống thì có nhiệm vụ mang thức ăn về. Thời gian các chim non ở trong tổ khoảng 14 ngày.

Tổ của chúng rất ít khi bị mất bỡi những kẻ săn mồi vì chim bố mẹ bảo vệ tổ vô cùng mạnh mẽ.
Tuổi thọ
Tuổi thọ cao nhất của vàng anh được ghi nhận lên đến 10 năm 1 tháng.