Chim Việt Nam – Bồ Nông Chân Xám

Bồ nông chân xám – tên tiếng anh: Spot-billed pelican hoặc Grey pelican ( Tên khoa học: Pelecanus philippensis ), đây là một thành viên của gia đình bổ nông. Loài bồ nông này có phạm vi phân bố ờ nam Á, từ miền nam Pakistan, qua Ấn Độ và đến tận Indonesia. 

Xem thêm:

• Chim bồ nông & Cái mỏ kỳ lạ nhất trong thế giới loài chim
• Bồ Nông Trắng Lớn Loài Chim Khổng Lồ Có Sải Cánh Dài Hơn 3 Mét

Ở Việt Nam loài bồ nông chân xám xuất hiện ở Bắc bộ, Trung bộ và cả Nam bộ. Chúng thường đươc nhìn thấy ở các vùng cửa sông lớn của khu vực đồng bằng Sông Hồng, sông Đáy, sông Thái Bình và Văn Úc…

Mô tả

Thoạt nhìn ở khoảng cách xa, loài bồ nông chân xám rất khó phân biệt với các loài bồ nông khac trong khu vực, mặc dù chúng có cơ thể nhỏ hơn và một bộ lông xám rất đặc biệt.
Bồ nông chân xám là một loài bồ nông tương đối nhỏ, tuy nhiên chúng vẫn là một loài chim lớn. Với kích thước chiều dài cơ thể giao động từ 125 – 152cm, trọng lượng giao động từ 4,1 đến 6kg.

Bộ lông chủ yếu có màu trắng, với màu xám ở ngực và cổ, đuôi có màu nâu. Những sợi lông phái sau gáy kéo dài ra tạo thành một lớp lông màu xám. Các túi dưới mỏ chủ yếu có màu hồng đến tía kèm theo những đốm nhạt màu lớn. Mỏ có màu từ vàng đến cam, trong mùa sinh sản, da ở gốc mỏ có màu sẫm.

Những con chim mới nở được phủ một bộ lông tơ màu trắng, sau đó chúng bắt đầu thay lông với những chấm lốm đốm xám. Những điểm lấm chấm trên mỏ sẽ xuất hiện sau khoảng 1 năm tuổi. Và bộ lông sinh sản sẽ xuất hiện trong năm thứ 3 của chúng.

Môi trường sống

Loài bồ nông này chỉ sinh sản ở bán đảo Ấn Độ, Sri Lanka và Campuchia. Môi trường sinh sống chính là ở những vùng nước trũng cạn, chúng là loài định cư, nhưng sẽ phân bố rộng hơn trong mùa sinh sản.

Bồ nông chân xám ăn gì?

Khi bay đến khu vực kiếm ăn, chúng bay từng nhóm nhỏ trật tự theo đội hình, với những cú vỗ cánh đều đặn. Thông thường chúng kiếm ăn vào ban ngày, tuy nhiên ở một số nơi chúng vẫn sẽ kiếm ăn vào ban đêm.

Giống như hầu hết những loài bồ nông khác, bồ nông chân xám cũng bắt cá bằng cái mỏ to dài và được hỗ trợ bởi cái túi dưới mỏ. Không giống như loài Bồ nông trắng lớn, chúng không tạo thành nhóm và hỗ trợ nhau khi kiếm ăn, mà sẽ đi kiếm ăn đơn lẻ hoặc đàn nhỏ, tuy nhiên đôi khi chúng vẫn xếp thành hàng rồi dùng mỏ lùa cá vào các khu vực nước cạn.

Loài bồ nông chân xám đã từng được ngư dân sử dụng như một công cụ nhử cá ở các vùng phía đông Bengal, họ tin rằng loài bồ nông này sẽ tiết ra một chất dầu có thể thu hút một số loài cá đên.

Sinh sản

Mùa sinh sản thay đối từ tháng 10 đến tháng 5 năm sau, ở một số nơi mùa sinh sản sẽ diễn ra sau sự xuất hiện của gió mùa đông bắc.

Tổ thường được làm trên các thân cây thấp gần các vùng ngập nước, và thường được làm cùng với tổ của các loài chim nước khác trong khu vực, đôi khi chúng cũng làm tổ gần nơi ở của con người. Lúc ở khu vực tổ chúng khá im lặng, tuy nhiên những tiếng rít và âm thanh va chạm giữa 2 mỏ vẫn xảy ra.

Chim mẹ sẽ đẻ từ 3 – 4 quả trứng màu trắng phấn sau đó vài ngày màu trứng sẽ bắt đầu bẩn. Thời gian ấp kéo dài từ 30 – 33 ngày. Các chim non sẽ nhận sự chăm sóc của bố mẹ và ở trong tổ từ 3 – 5 tháng.

Hiện trạng

Do mất môi trường sống và sự xáo trộn của con người, số lượng bồ nông định cư đã giảm đi rõ rệt, nhiều quần thể ở Đông Nam Á hiện đã bị tuyệt chủng.