Hồng hoàng Sumba (Rhyticeros everetti) là một loài chim châu Á thuộc chi Rhyticeros trong bộ Bucerotiformes. Loài chim này được tìm thấy trên quần đảo Lesser Sunda, đặc biệt là trên đảo Sumba. Hồng hoàng Sumba có bộ lông màu đen toàn thân, đuôi dài và màu đen hoàn toàn. Đây là một loài chim đặc hữu của Indonesia.
Xem thêm:
Mục Lục
Mô tả
Hồng hoàng Sumba có kích thước trung bình, với chiều dài khoảng 55 cm. Chim trống có bộ lông màu đen toàn thân, kể cả trên đầu và cổ. Đuôi dài cũng màu đen, có một vạch xanh lá bóng ở cánh trên. Đầu và cổ của chim trống có lông xù xì, và phần đỉnh đầu và gáy có màu sẫm hơn.
Phần da trần xung quanh mắt và cổ họng có màu xanh lam nhạt, trong khi phần sau có mảng sẫm màu ở phần trung tâm. Mỏ của chim trống khá lớn, có màu vàng nhạt với các vết sần màu đỏ nâu gần gốc. Phần “sừng” của nó cũng khá thấp,kèm theo các rãnh sâu song song tạo thành lớp trên phần “sừng” của nó. Đôi mắt của chim trống có màu đỏ và mí mắt hơi hồng. Chân và bàn chân có màu xám đen.
Chim mái cũng có bộ lông màu đen tổng thể, kể cả trên đầu và cổ. Tuy nhiên, nó có cơ thể nhỏ hơn chim trống. Con non giống con chim trống trưởng thành, nhưng mỏ nhỏ hơn và chưa có lớp “sừng”.
Phân bố và môi trường sống
Hồng hoàng Sumba là một loài đặc hữu của quần đảo Lesser Sunda tại Indonesia. Chúng thích sống trong những cánh rừng bán thường xanh và có thể được tìm thấy trong các khu vực rừng rụng lá, cũng như rừng thứ sinh và các khu vực có cây ăn quả. Loài chim này thường sinh sống ở vùng đất thấp và có thể sống ở độ cao lên đến 950 mét.
Tiếng kêu
Hồng hoàng Sumba thường chỉ tạo ra một vài nốt trong chuỗi nhanh “kokokokokok”, giống như một tiếng cười to. Ngoài ra, chúng cũng phát ra tiếng “erm-err” ngắn.
Hành vi
Hồng hoàng Sumba chủ yếu ăn trái cây, đặc biệt là quả sung có hàm lượng canxi cao. Tuy nhiên, chúng cũng có thể ăn côn trùng lớn và giun đất. Loài chim này di chuyển bằng những bước nhảy dài với cả hai chân và thường sống thành đôi hoặc trong nhóm gia đình nhỏ.
Chúng tạo thành đàn lớn khi ẩn náu vào ban đêm, và đàn chim này thường quay trở lại cùng một địa điểm ngủ vào mỗi buổi tối, có thể lên đến 70 cá thể.
Sinh sản
Hồng hoàng Sumba là loài chim một vợ một chồng. Chúng làm tổ trong các hốc tự nhiên trên cây, thường cách mặt đất từ 10 đến 23 mét. Tương tự như các loài chim mũ sừng khác, chim mái tự nhốt mình trong tổ và sủ dụng phân, trái cây và cả lông vũ tạo ra một dạng hỗn hợp như đất sét trát lên miệng tổ chỉ chừa lại một khe nhỏ đủ để đưa thức ăn vào.
Trước khi làm tổ, cặp đôi bắt đầu hình thành cho mình một phạm vi lãnh thổ và bảo vệ một khu vực nhỏ xung quanh tổ. Chim trống thường cung cấp thức ăn cho chim mái để tán tỉnh, đôi khi là ngay ở lối vào tổ, và ngay cả khi chim mái ở bên ngoài tổ.
Sau khi đẻ trứng, chim mái sẽ tự nhốt mình trong tổ và chim trống sẽ cung cấp thức ăn cho cả chim mẹ và con non thông qua một khe hở ở cửa tổ. Thời gian ấp trứng và chăm sóc con non chưa được biết, nhưng khi mới nở chim non thường chưa mở mắt, không lông và làn da hồng hào, da của chúng bắt đầu chuyển sang màu đen khi chúng đạt 1 tuần tuổi.
Khoảng 10 ngày sau khi nở chim non bắt đầu mở mắt, nó đã có thể tự lấy thức ăn do chim trống mang về từ bên ngoài tổ. Cũng trong thời gian này, chim mẹ sẽ phá vở một phần miệng tổ để chui ra ngoài, bên trong chim non sẽ tự vá miệng tổ lại bằng những phần vỡ do mẹ nó phá vỡ. Sau khi ra ngoài cả chim bố và mẹ sẽ cùng thay phiên nhau chăm sóc con non cho đến khi nó trưởng thành.
Hiện trạng bảo tồn
Hồng hoàng Sumba đang đối mặt với nguy cơ bị đe dọa bởi tình trạng mất môi trường sống do phá hủy và chia nhỏ rừng để làm nông nghiệp, canh tác. Dân số của loài này đang giảm và nó hiện được liệt kê là loài sắp nguy cấp.
Tuổi thọ
Tuổi thọ của hồng hoàng Sumba chưa được biết chính xác, nhưng trong tự nhiên, các loài chim mỏ sừng có tuổi thọ trung bình từ 25 đến 35 năm.
Tài liệu tham khảo: