Họ Sóc (Sciuridae) là một họ lớn trong bộ Gặm nhấm (Rodentia). Từ Sciuridae có nghĩa là “đuôi bóng” và nó chỉ tới phần phụ thêm vào với lông mọc rậm rạp, của nhiều thành viên trong họ này – Loài sóc.
Xem thêm:
- Sóc Bắc Mỹ và cuộc chiến lạ lùng vùng biên giới
- Sóc đất 13 sọc không uống nước sống trong hang dưới lòng đất
Nó bao gồm sóc cây, sóc đất, sóc chuột, macmot (bao gồm cả macmot châu Mỹ) và sóc bay thật sự. Sóc bay đuôi vảy châu Phi thuộc về họ Anomaluridae và không phải là sóc thật sự của họ Sciuridae.
Phân bố
Loài sóc được tìm thấy gần như trên mọi châu lục, ngoại trừ Australasia và châu Nam Cực.
Mô tả
Loài sóc nói chung là các động vật nhỏ, dao động về kích thước từ nhỏ như sóc lùn châu Phi chỉ dài 7–10 cm và cân nặng 10 gam, tới macmot Alps dài 53–73 cm và cân nặng 5–8 kg. Loài sóc nói chung có thân hình mảnh dẻ với đuôi rậm rạp và mắt to.
Bộ lông của chúng nói chung mềm và mượt, mặc dù ở một vài loài có thể là dày hơn. Màu lông của các loài dạng sóc biến động khá mạnh giữa các loài và thậm chí là ngay trong phạm vi loài.
Các chân sau nói chung dài hơn các chân trước, mỗi chân có 4 hay 5 ngón. Chân trước có ngón cái, mặc dù nó kém phát triển. Các chân của động vật họ sóc cũng có gan bàn chân mềm ở mặt dưới.
Môi trường sống
Loài sóc sinh sống trong gần như mọi môi trường sống, từ rừng mưa nhiệt đới tới sa mạc bán khô cằn, chỉ không có tại khu vực cận địa cực và các sa mạc khô nhất.
Sóc ăn gì?
Chúng chủ yếu là động vật ăn cỏ, với thức ăn là hạt và quả, nhưng nhiều loài ăn cả côn trùng và thậm chí là các loài có xương sống nhỏ. Trên thực tế, một số loài nhiệt đới gần như chỉ ăn côn trùng.
Bộ răng của các loài dạng sóc tuân theo kiểu răng điển hình của động vật gặm nhấm, với các răng cửa lớn có tác dụng gặm nhấm và chúng phát triển ra trong suốt cả cuộc đời, còn các răng hàm có tác dụng nhai thì nằm cách các răng cửa một khoảng trống lớn.
Các loài sóc nói chung có thị lực tốt, và điều này đặc biệt quan trọng cho các loài sống trên cây. Nhiều loài cũng có hệ thống cảm quan, với các ria mép hay các lông trên các chân.
Sinh sản
Đa số các loài sóc sinh sản 1 đến 2 lần trong năm, với số lượng con non sinh ra không đồng nhất sau 3-6 tuần, phụ thuộc vào từng loài. Các con non sinh ra trần trụi, không răng, mù và yếu ớt.
Ở phần lớn các loài chỉ có con mẹ chăm sóc con non. Chúng được cho bú tới khoảng 6-10 tuần tuổi và thuần thục sinh lý vào cuối năm thứ nhất. Các loài sinh sống trên mặt đất nói chung có tính cộng đồng, thường sinh sống thành bầy, nhưng các loài sống trên cây thì phần lớn là đơn độc.
Nếu tổ bị các loài ăn thịt đe doạ gây nguy hiểm hay bị con người tạo ra xáo trộn ở vị trí làm tổ, Sóc mẹ sẽ nhanh chong di chuyển các con đến vị trí an toàn, sau đó sẽ làm lại thêm 1 cái tổ ở vị trái khác.
Tài liệu tham khảo:
