Sử dụng lửa để phục vụ lợi ích, là một trong những đặc điểm nổi bật của con người. Nhưng có vẻ như, con người không phải là loài duy nhất biết sử dụng lửa cho các mục đích riêng của mình – Chim dùng lửa săn mồi.
Xem thêm:
Khoảng tám trong số mười đám cháy rừng ở Úc, là do sét đánh. Và động vật, luôn là những kẻ đầu tiên phải chịu đựng sự thiêu đốt của lửa từ hàng triệu năm qua.
Tuy nhiên, sự tiến hóa đã giúp động vật có thể thoát khỏi những đám cháy dễ dàng. Và cứ như thế, cho đến khi chính động vật trở thành nguyên nhân của những vụ cháy rừng lan rộng.
Vào những năm 1980, một lính cứu hỏa đã có mặt để dập tắt ngọn lửa đang thiêu rụi mọi thứ trong vườn quốc gia ở Kakadu. Và sau khi được cứu, ngọn lửa đã gần như bị dập tắt, cho đến khi xuất hiện một con chim săn mồi đang bay cùng với khúc cây nhỏ đang cháy dở, khúc cây cháy được con vật giữ chặt bằng các móng vuốt.
Con chim bay một khoảng ngắn rồi thả rơi đốm lửa xuống đám cỏ khô, ngay lập tức ngọn lửa lại một lần nữa, bùng lên dữ dội. Những người lính cứu hỏa đã cố gắng dập tắt ngọn lửa, nhưng nó lại bùng lên lần nữa bởi một con chim.
Tại sao con vật lại làm điều đó, tại sao nó lại tự thiêu đốt chính ngôi nhà thiên nhiên, nơi chúng dành thời gian cả đời để sinh sống, điều này nghe có vẻ hơi vô lý. Lửa đồng nghĩa với cái chết, và tại sao loài vật có cánh này lại làm tốt điều đó đến vậy ?
Tất nhiên, chim không thể tự tạo ra lửa, và từ trước đến nay con người chưa từng nhìn thấy bất kỳ điều gì tương tự như vậy. Tuy nhiên, không giống như những gì chúng ta nghĩ, một số loài chim đã sử dụng lửa rất tốt cho mục đích của chúng. – Chim dùng lửa săn mồi.
Có ít nhất ba loài chim săn mồi được ghi nhận với hành vi sử dụng lửa: Loài thứ nhất là Diều hâu đen ( Milvus migrans ), thứ hai là Diều hâu huýt sáo ( Haliastur sphenurus ) và thứ ba là Cắt nâu ( Falco berigora ).
Ba loài chim này được xem là những kẻ đã làm cho đám cháy lan rộng hơn, gây phức tạp và khó kiểm soát hơn. Hơn thế, chúng còn là nguyên nhân gây ra những vụ cháy rừng hàng loạt.
Nói chính xác hơn, khi một vụ cháy rừng xảy ra mà nguyên nhân chính có thể là do sét đánh, hoặc bất kỳ nguyên nhân nào khác. Tất cả những gì chúng cần làm bây giờ là chờ đợi và di dời những đốm lửa, chắc chắn sau đó lửa sẽ nhanh chóng lan rộng ra xung quanh.
Và cách mà một con chim đã làm để di chuyển đốm lửa, có thể là dùng móng vuốt, hoặc mỏ để giữ phần còn lại của nhánh cây chưa bị cháy, và rồi mang nhanh đến nơi chúng muốn, thường là những nơi có cỏ khô chưa bị đám cháy lan đến.
Một số nhân chứng cho biết, những con chim săn mồi này thường hành động đơn độc hoặc thậm chí là phối hợp với đồng loại, góp phần lan rộng những đám cháy rừng trong tự nhiên, và điều này thường phổ biến tại những nơi khô cằn.
Ở Úc có những thảo nguyên kèm theo kiểu khí hậu của mùa hè, ẩm và khô. Hơn thế, hệ thực vật khô tương đối dày đặc, và đây là điều kiện tuyệt vời để ngọn lửa bùng lên dữ dội nhất khi có cơ hội.
Cách mà những con chim dùng lửa săn mồi?
Vậy lý do thực sự cho hành vi này là gì? Chúng không thể thực hiện hành vi này chỉ vì mong muốn đốt cháy thêm rừng… Và đây là lý do.
Ngay khi ngọn lửa bùng lên, các loài động vật sinh sống trong khu vực đó buộc phải nhanh chóng chạy đi nơi khác để tránh khỏi bị ngọn lửa nướng chín hoặc bị chết ngạt vì khói, chúng buộc phải nhanh chóng thoát ra khỏi chỗ ẩn nấp và thường là di chuyển theo một hướng nhất định, khi phải đối diện với sự lan rộng của ngọn lửa.
Đây là một cuộc sơ tán khẩn cấp vốn có theo lẽ tự nhiên, không ai có thể phủ nhận bản năng tự bảo vệ bản thân trước nguy hiểm của động vật.
Và thực tế là khi các loài động vật sợ hãi, thì đây sẽ là cơ hội tấn công nhanh nhất, tốt nhất và dễ dàng nhất dành cho những kẻ săn mồi.
Khi ngọn lửa thực hiện công việc của mình, là thiêu cháy mọi thứ chúng gặp trên đường đi, thì những con chim săn như một bản năng, sẽ chờ sẵn ở gần đó cho đến khi trông thấy những động vật nhỏ như côn trùng, các loài gặm nhấm nhỏ, hoặc bò sát đang cố tìm cách chạy trốn khỏi đám cháy.
Thật không may cho chúng, khi lửa không phải là mối nguy hiểm duy nhất vào lúc này, điều mà đang và sẽ khiến cái mạng nhỏ của chúng bị đe dọa là hàng trăm kẻ săn mồi đang kiên nhẫn chờ sẵn đâu đó trên cành cây, hoặc bay lượn trên bầu trời với cặp mắt chăm chú hướng về phía chúng. Ngay khi phát hiện con mồi, những con chim sẽ xà xuống ngay để tóm lấy bữa ăn.
Có thể sau khi đám cháy bị dập tắt nhưng không hoàn toàn, đâu đó vẫn còn những cành cây nhỏ đang bị lửa âm ỉ chậm chạp ngún dần. Và chúng – những kẻ săn mồi sau khi được thưởng thức bữa ăn no căng, lại đang có ý định chuẩn bị cho bữa tiệc tiếp theo.
Và cứ thế, nếu ngọn lửa vẫn không được dập tắt một cách hoàn toàn, thì có thể một hoặc nhiều khoảng rừng sẽ phải bị thiêu rụi, dưới sự tiếp tay của những kẻ không ngờ tới.
Theo các thổ dân – những người bản địa đã từng chứng kiến, thì những con chim đã làm điều này trong khoảng 40.000 năm hoặc hơn. Và theo các nhà nghiên cứu, thì những con chim này có thể mang theo đốm lửa di chuyển xa đến tận 1 km, để thực hiện hành vi đốt rừng của mình.
Nếu không được chứng kiến tận mắt hành vi kỳ lạ này của loài chim, thì con người vẫn sẽ nghĩ nguyên nhân chính của sự lây lan đám cháy, chỉ có thể là vì gió đã cuốn những đốm lửa bay đi xa. – Chim dùng lửa săn mồi…
Link Video Chim Dùng Lửa Săn Mồi
Tài liệu tham khảo: