Facebook
Pinterest
Tôm vệ sinh Thái Bình Dương, hay còn được gọi là Tôm bác sĩ, tôm làm sạch, tên tiếng anh là Pacific Cleaner Shrimp ( Lysmata amboinensis ). Đây là một loài tôm ăn tạp, chúng được gọi là tôm vệ sinh hay tôm bác sĩ là vì thói quen ăn ký sinh trùng, cũng như ăn các mô chết từ cá, khẩu phần ăn này chiếm phần lớn trong chế độ ăn uống hàng ngày của chúng.
Xem thêm:
Mục Lục
Tôm bác sĩ
Loài tôm này có giai đoạn ấu trùng dài và trưởng thành sinh dục không bình thường. Ban đầu là tôm đực nhưng sau khi trưởng thành sẽ trở thành loài lưỡng tính.
Tôm bác sĩ thường được nuôi trong các bể cá cảnh gia đình và những nơi công cộng. Nơi đây, chúng thường được gọi là tôm vệ sinh bể, điều này là do chúng có màu sắc nổi bật, bản tính ôn hòa và quan trọng là mối quan hệ cộng sinh làm sạch hữu ích cho bể cá cảnh.
Phân bố – Môi trường sống
Tôm bác sĩ là một phần của hệ sinh thái rạn san hô và phổ biến khắp các vùng nhiệt đới, bao gồm vùng Biển đỏ và Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Chúng thường sinh sống ở độ sâu từ 5 – 40 mét, và thường được tìm thấy trong các hang động hoặc rạn san hô, gờ đá ngầm.
Mô tả
Tôm bác sĩ có thể đạt chiều dài cơ thể lên đến 5 – 6 cm, chúng có các sợi râu màu trắng khá dài. Phần thân bên và các chân có màu hổ phách nhạt với các dải dọc trên mai: một dải màu trắng ở giữa kèm theo dải màu đỏ tươi rộng hơn ở hai bên. Phần đuôi cũng chủ yếu có màu đỏ, ngoài ra còn xuất hiện một số đốm trắng đối xứng ở hai bên.
Giống như các loài tôm khác, tôm bác sĩ cũng sở hữu 10 chân để đi lại, đôi chân trước có kẹp dùng để lấy thức ăn, phía dưới ngực – phần phía sau các chân là các chân lông kép được sử dụng để bơi và ấp trứng.
Chúng sở hữu một đôi mắt trắng có cuống, mặc dù các thí nghiệp cho thấy chúng có thị lực thô và mù màu.
Tập tính
Tôm bác sĩ không sinh sống thành từng đàn lớn, chúng thường được quan sát sống thành từng cặp, và trong khi ăn, người ta tin rằng chúng lấy phần lớn chất dinh dưỡng từ việc làm sạch ký sinh trùng và mô chết từ cá.
Trong môi trường nuôi nhốt, chúng được xem là loài sinh sống theo cặp một vợ một chồng, chúng sẽ thể hiện sự hung dữ đến nỗi khi được nôi trong những nhóm có nhiều hơn 2 cá thể, thì một cặp sẽ giết chết những con còn lại.
Mặc dù hành vi này thường không được nhìn thấy trong các nhóm lớn hơn ngoài tự nhiên, và người ta vẫn chưa biết liệu chúng có phải là cặp một vợ một chống về mặt xã hội trong môi trường tự nhiên hay không.
Sinh sản
Tôm bác sĩ trưởng thành đẻ từ 200 – 500 trứng và được bao bọc trong phần chân lông kép nằm ở bụng dưới của chúng, những quả trứng có màu xanh lục, sau đó trứng sẽ phồng lên và có màu sáng, một số ít sẽ chuyển sang màu bạc trước khi nở. Ấu trùng ban đầu được gọi là nauplii dài khoảng 3 – 4 mm, sau khi phát triển hơn gọi là zoeae và bắt đầu trải qua giai đoạn phù du trôi nổi tự do.
Trong thời gian này chúng ăn các sinh vật phù du khác, và sẽ lột xác qua 14 giai đoạn, lúc này chúng có chiều dài khoảng 2 cm, trong vòng từ 5 – 6 tháng. Tại thời điểm này, ấu trùng sẽ định cư và biến đổi thành dạng trưởng thành hơn, mặc dù lúc này chúng vẫn chưa thật sự là tôm trưởng thành. Tôm trưởng thành thật sự sẽ đạt được sau khi chúng lột xác thêm và lần nữa sau mỗi 3 – 8 tuần.
Mỗi con tôm bác sĩ sẽ bắt đầu là tôm đực, nhưng sau một vài lần lột xác sẽ trở thành tôm lưỡng tính, điều này cho phép chúng hoạt động như cả tôm đực và cái khi tương tác với một con tôm khác.
Mối quan hệ Cộng sinh
Giống như các loài tôm làm sạch khác, tôm bác sĩ cũng có mối quan hệ cộng sinh với những loài cá ” khách hàng” trong đó cả hai sẽ cùng có lợi. Tôm sẽ có được bữa ăn từ việc ăn ký sinh trùng sống trên cá lớn, và các “khách hàng” sẽ được hưởng lợi từ việc loại bỏ các ký sinh trùng ra khỏi cơ thể.
Các sinh vật làm sạch bao gồm tôm và cá có thể tụ tậm lại tại một vị trí trên rạn san hô, nơi được gọi là “trạm làm sạch” mà những con cá khách hàng sẽ ghé thăm khi có nhu cầu. Tôm vệ sinh sẽ thực hiện điệu nhảy đung đưa từ bên này sang bên kia để báo hiệu sự phục vụ của chúng khi cá đến gần.
Ngoài ra, dịch vụ làm sạch do tôm cung cấp giúp chữa lành vết thương cho những con cá bị thương. Những con tôm bác sĩ cũng được tìm thấy trong hang cùng với khách hàng của chúng, như loài lươn moray, giúp bảo vệ những con tôm khỏi những kẻ săn mồi.
Trong tiếng anh, loài Tôm bác sĩ còn được gọi với một số cái tên khác như: Cleaner shrimp, White-striped cleaner shrimp, White banded clear shrimp, Skunk shrimp, Red Skunk Cleaner shrimp, Ambon Cleaner shrimp, Doctor shrimp
Tuổi thọ
Tôm bác sĩ có tuổi thọ khoảng 3 năm. ( Nguồn )
Video về loài Tôm bác sĩ / Tôm vệ sinh Thái Bình Dương
Tài liệu tham khảo:
