Tuổi thơ trên những cánh đồng châu chấu

Châu chấu là một loài côn trùng ăn lá (Caelifera). Tuỳ theo vùng miền và cũng tuỳ theo hình dạng mà có các tên gọi khác nhau, trong đó một số vùng gọi loài đầu bằng là châu chấu còn loài đầu nhọn là cào cào, trong khi một số vùng miền khác thì có cách gọi ngược lại.

Xem thêm:

• Chuồn chuồn – Sát thủ tàn bạo bậc nhất trong giới côn trùng
• Bọ Nước Khổng Lồ | Sát Thủ Tàn Bạo Bậc Nhất Trong Thế Giới Côn Trùng [ Cà Cuống ]

Tuổi thơ trên những cánh đồng châu chấu

Khi lúa trổ đòng và chuẩn bị bước sang ngày chín rộ, lúc này châu chấu rộ lên cứ như đó là mùa dành riêng cho nó vậy. Nó bắt đầu tàn phá, người lớn than phiền vì khả năng phá hoại tàn khốc của châu chấu, nhưng bọn trẻ con chúng tôi dường như không quan tâm và cũng không hề biết đến vấn đề đó.

Những buổi chiều tan học, bọn trẻ trong làng túa ra cánh đồng bao la nơi có những đàn châu chấu béo ngậy ẩn nấp. Chúng thường có thói quen di chuyển theo đàn, nghỉ ngơi cũng cả đàn. Biết được tập tính này đám trẻ con với kiểu bắt châu chấu dân dã là sử dụng vợt tự chế. Chỉ cần lưới mắt nhỏ hoặc túi nylon bị đâm thủng vài lỗ nhỏ để tránh cản gió, rồi buộc căng tròn vành miệng túi, gắn vào đầu que là được một cái vợt đơn sơ rồi.

Khi đã chuẩn bị đâu vào đó bọn trẻ bắt đầu vợt nhẹ trên đầu ngọn lúa, châu chấu thấy động theo phản xạ bay lên cao, thế là vô tình chui tọt vào vợt. Cứ thế bọn trẻ nhặt những con châu chấu xấu số cho vào túi nilông hoặc chai nhựa mang theo.

Sau khi bắt về bọn trẻ mang châu chấu dội nước sôi cho chúng rụng bớt chân và cánh, sau đó rửa lại với nước lạnh, rồi vặt đi những râu dài, chân, bắp càng cứng, bỏ cả ruột và cánh. Rồi tiếp tục rửa chúng bằng nước muối loãng, cuối cùng vớt ra để ráo nước. Châu chấu có thể chế biến thành nhiều món như chiên, xào xả ớt…

Không phải ai cũng may mắn có được những kỷ niệm tuổi thơ, đáng yêu cùng với món châu chấu rang đậm đà hương vị đồng quê, đối với những ai lúc nhỏ chưa được sống trong môi trường nên thơ ấy, thì khi thấy người khác ăn loài vật này sẽ thấy ghê chứ không thấy ngon.

Người ta cảm thấy một món ăn nào đó ngon không phải vì nó là món châu chấu rang hay bất kỳ một món cụ thể nào, mà vì người ta đang được ăn bằng kỷ niệm, bằng cảm nhận thiên nhiên, bằng sự chan chứa của tâm hồn.

Ngay cả khi trưởng thành tôi cũng thường biến tâm hồn mình thành đứa trẻ. Để thử một lần nữa ngắm nhìn đám trẻ con mải miết hào hứng vợt châu chấu trên cánh đồng thơm ngát ngày mùa. Thử hít căng lồng ngực bởi mùi hương của lúa, thử nếm vị sương buổi sớm đọng trên ngọn cỏ, thử lắng nghe những ai có tuổi thơ bắt châu chấu say sưa kể về kỷ niệm. Để thấy được sự chân chất, hồn nhiên, giản dị của ngày thơ.

Việc ăn châu chấu đã có từ rất lâu trên thế giới và Việt Nam, tuy nhiên con người bắt và chế biến côn trùng chỉ bằng kiến thức cá nhân và theo kinh nghiệm dân gian nên rất khó để đảm bảo sự an toàn. Cần phải nhận biết đâu là côn trùng mang mầm bệnh, đâu là cách chế biến an toàn. Vì trên cơ thể loài côn trùng này có nhiều loài nắm độc giun sán ký sinh, nếu không biết cách sử lý sạch sẽ rất dễ bị nhiễm độc.

Sinh sản

Những con châu chấu may mắn sống sót thì sau khi giao phối con cái sẽ đẻ túi trứng đã thụ tinh xuống dưới lòng đất ở độ sâu từ 2-5cm, mỗi túi trứng chứa vài chục trứng bó chặc vào nhau, túi trứng có hình dạng như hạt gạo nhỏ và mỏng. Trứng nằm trong lòng đất suốt mùa đông và sẽ nở ra khi thời tiết đủ ấm.

Thời gian trứng ở trong lòng đất có thể lên đến 9 tháng, còn khi đã nỡ ra từ giai đoạn con non đến giai đoạn trưởng thành chúng chỉ sống được khoảng 3 tháng. Khi nhiệt độ đủ ấm châu chấu non đầu tiên nở ra sẽ moi đất chui lên, các châu chấu non nở ra sau cứ thế chui lên theo, con non có hình dạng khá giống với châu chấu trưởng thành.

Châu chấu sau khi nở có 2 pha, một là sinh sống đơn độc, hai là di chuyển thành từng bầy tạo thành các bầy đàn vô cùng lớn. Đối với con người đây là một thảm hoạ, vì khi di chuyển tới đâu thì cây cối tại đó bị tàn phá nặng nề.

Châu chấu di chuyển với số lượng lớn là một trong 10 thảm hoạ được đề cập trong kinh thánh. Suốt nhiều thập kỷ qua châu chấu luôn là nỗi ám ảnh của người dân nhiều khu vực trên thế giới. Khi trưởng thành chúng nhỏ bé nhưng khi đi cùng với bầy đàn chúng trở nên đáng sợ chẳng khác gì một trận lũ quét hay một vụ hoả hoạn.