Chim lia lớn hay chim thiên cầm ( Menura novaehollandiae ), đây là một loài chim biết hót lớn nhất thế giới, được biết đến với màn vũ điệu tán tỉnh độc đáo và khả năng bắt chước âm thanh vô cùng thú vị. Chúng được tìm thấy sinh sống khá nhiều trong các khu rừng phía đông nam của nước Úc.
Xem thêm:
- Diều Ăn Rắn | Loài Chim Săn Mồi Chuyên Ăn Rắn
- Chim Đầu Rìu – Một Trong Những Loài Chim Đẹp Ở Việt Nam
Mục Lục
Mô tả
Chiều dài trung bình chim trống khoảng 100 cm, cân nặng 1,1 kg, còn chim mái bé hơn một chút với chiều dài từ 76 đến 80 cm và nặng 0,9 kg.

Chim lia lớn có bộ lông màu xám nâu ở trên và xám tro ở dưới, 2 cánh có màu đỏ nâu. Điểm đặc biệt ở loài chim này là cái đuôi lộng lẫy của thiên cầm trống, với chiều dài từ 55 đến 70 cm, tất cả gồm 16 cái lông đuôi với 2 lông dài ở ngoài cùng, có màu sắc khá lạ tạo hình dáng khá độc đáo. Để có phần đuôi hoàn chỉnh, chúng phải mất khoảng 7 năm để phát triển.
Môi trường sống
Chim lia lớn thường xuất hiện trong các môi trường rừng, bao gồm: rừng mưa cận nhiệt đới và ôn đới, chúng cũng xuất hiện trong các thảm thực vật lá cứng. Tuy nhiên, môi trường sống ưa thích của loài chim này là các khu rừng ẩm ướt, nơi có lớp đất ẩm được che phủ bởi thảm thực vật.
Vào những mùa thuận lợi, phạm vi của chúng thường được mở rộng ra các khu vực khô hạn và xa nguồn nước hơn.
Tập tính
Chim lia lớn sinh sống chủ yếu trên mặt đất, chúng thường sống đơn độc một mình theo vùng lãnh thổ riêng. Tuy nhiên, đối với những chú chim non chưa có vùng lãnh thổ, có thể tập hợp lại thành nhóm nhỏ, những nhóm này bao gồm một hoặc nhiều giới tính cùng kiếm ăn với nhau.
Thiên cầm cũng là một trong những loài chim bay không được tốt, đôi cánh thường có công dụng giữ thăng bằng, và để lướt từ trên cây xuống mặt đất. Để bù lại, 2 chân của chúng khá dài và khỏe, giúp loài chim này chạy khá nhanh trên mặt đất. Ngoài ra, chúng còn dùng đôi chân khỏe mạnh này để đào xới tìm kiếm nguồn thức ăn.
Chim lia lớn ăn gì?
Thức ăn của chim lia lớn bao gồm, chủ yếu là các loài động vật không xương sống nhỏ như giun và côn trùng, được tìm thấy trên mặt đất hoặc trong các khúc gỗ mục. Chúng cũng dùng chân đào xới đất và lớp lá để tìm kiếm thức ăn.
Khả năng đặc biệt – bắt chước âm thanh
Ngoài cái đuôi kì lạ và lộng lẫy, chim thiên cầm còn được biết đến với khả năng bắt chước âm thanh vô cùng tốt, có thể nói thiên cầm là loài chim có kỹ năng bắt chước âm thanh tinh vi và phức tạp nhất trong thế giới động vật. Chúng có thể bắt chước tiếng hót của hơn 20 loài chim.

Ngoài ra, chim trống còn có thể bắt chước tiếng còi của xe báo động, bắt chước tiếng máy cưa, hay tiếng chớp chụp hình của mày ảnh một cách hoàn hảo.
Sinh sản
Mùa sinh sản thường diễn ra vào mùa đông. Lúc này, chim trống sẽ trình diễn vũ điệu tán tỉnh rất ấn tượng. Nơi trình diễn màn vũ điệu là một vùng đất nhỏ trống hình tròn giữa rừng, nơi đây chim trống đã làm sạch hết cỏ. Những gò đất này, được chim trống bảo vệ mạnh mẽ khỏi những con chim lia trống khác.
Màn vũ điệu bắt đầu với phần đuôi xòe ngược về hướng phía trước, kèm theo là những âm thanh vui nhộn phát ra, cùng điệu nhảy siêu ngộ nghĩnh để mời gọi chim mái. Nếu chim mái đồng ý, nó sẽ cùng nhảy với chim trống rồi tiến hành giao phối.
Nhưng nếu chim trống đó không được như mong muốn, thì chim mái sẽ rời đi và tìm cho mình một chim trống khác.
Tổ thường được làm trong các bụi cây dương xỉ hoặc lùm bụi, dưới gốc cây hoặc trên mặt đất. Tổ dạng hình vòm khá to và cầu kỳ, nguyên liệu chủ yếu là các cành cây nhỏ, bên trong tổ là một khoang khá rộng.
Công việc này chỉ do một mình chim mái làm. Thông thường chim mái sẽ đẻ và nuôi một chim non duy nhất trong một mùa sinh sản. Sau 9 tháng tuổi, chim non sẽ bắt đầu cuộc sống tự lập cho riêng mình.

Hiện trạng bảo tồn
Chim lia lớn thường bị tấn công bởi các loài chim săn mồi to lớn trong khu vực, vì tiếng kêu và khả năng bay yếu ớt của chúng. Tổ làm trên mặt đất, cũng rất dễ bị các loài săn mồi khác tấn công, cùng một số nguyên nhân khác…
Theo bách khoa toàn thư về sự sống, chim lia lớn được xem là loài có ít mối quan tâm ( giảm sút ).
Tuổi thọ
Tuổi thọ của loài chim lia lớn khoảng 20 năm.
Link Video Chim Lia Lớn / Chim Thiên Cầm
Tài liệu tham khảo: