Theo các truyền thuyết của Ai Cập, loài chim phượng hoàng được xem là loài chim lửa thiêng liêng mang đậm tính chất thần thoại, phượng hoàng thường sống trên các ngọn núi cao ở Trung Quốc, Ấn độ hay Ai Cập.
Xem thêm:
Phượng hoàng có tuổi thọ sống rất cao gần như là bất tử, chúng có thể sống được tới hơn 10 ngàn năm. Khi vòng đời của loài chim này kết thúc, chúng sẽ tự làm cho mình 1 cái tổ, tổ được làm từ các sợi tơ có màu nâu vàng có thể phát ra những ánh sáng rực rỡ. Sau khi vào tổ, chúng sẽ tự phát cháy trong chính cái tổ do mình tạo ra, và sau khi cháy, một con chim phượng hoàng non sẽ ra đời rồi bay đi, tiếp tục một chu kỳ sống mới.

Phượng hoàng có thể di chuyển hoặc mang theo được những vật có khối lượng rất lớn, nước mắt của nó có thể chữa lành các vết thương, tiếng hót có tác dụng thần kỳ trong việc khuyến khích những ai nghe được có thêm lòng can đảm đứng lên đấu tranh lại với cái xấu. lông của loài chim này còn có thể sử dụng làm vụ khí vô cùng mạnh mẽ và lợi hại.
Móng vuốt của loài chim này, thì vô cùng sắc bén và khoẻ mạnh, nó có sức sát thương vô cùng lớn đối với kẻ thù. Thức ăn của phượng hoàng chỉ đơn giản là cỏ.
Phượng hoàng còn là 1 trong tứ linh theo phong tục của các nước châu Á, tức Long-Lân-Quy-Phụng, và tất cả tứ linh mỗi loài đều có một truyền thuyết riêng, và mang đậm tính chất thần thoại, vì chưa ai có thể nhìn thấy chúng ngoài đời thực bao giờ, ngoại trừ Quy, tức là Rùa, loài vật duy nhất có thể sống cả trăm năm tuổi.
Loài chim này được tượng trưng cho sự cao quý và tốt lành, trước đây cái tên phượng hoàng được ám chỉ cho 2 con chim, 1 là chim trống có tên là phượng, còn chim mái có tên là hoàng, tuy nhiên ngày nay, cái tên phượng hoàng được gộp lại làm 1 và để ám chỉ chim mái.

Phượng hoàng dưới con mắt khoa học
Dưới con mắt nhà khoa học, phượng hoàng là sự kết hợp các đặc điểm xinh đẹp nhất của nhiều loài chim mà những người xa xưa tích hợp làm nên loài chim này. Họ tưởng tượng ra một loài chim là chúa tể của các loài chim, nó có đầy đủ các yếu tố như sắc đẹp, sức mạnh, và là một con chim đại diện cho cái thiện.
Nếu quan sát kỹ thì phượng hoàng có cái đầu và mỏ giống loài gà, cổ hơi dài rất giống cổ của loài hạc tiên, còn lông đuôi dài đẹp, lông vũ nhiều màu sắc một phần giống với Công một phần giống với loài Gà rừng.

Phượng hoàng tượng trưng cho điều lành và sự cao quý. Cho nên người ta thường gắn hình ảnh phượng hoàng lên trên các kiến trúc cung đình và những đồ trang sức quý giá. Thực ra, trên thế giới hoàn toàn không có loài chim nào nhu thế cả.